دعوای اثبات زوجیت

دعوای اثبات زوجیت


دعوای اثبات زوجیت و زناشویی

حال در این مقاله به موضوع دعوای اثبات زوجیت که زیر نظر کارشناسان موسسه حقوقی کیانداد ، بررسی شده می پردازیم و در اختیار مخاطبان و کاربران قرار می گیرد.

دعوای اثبات زوجیت

در دعوای اثبات زوجیت قاعده بر این است که هر کدام از طرفین (زن شوهر) که مدعی وجود رابطه زوجیت و زناشویی است باید برای اثبات ادعای خود دلیل بیاورد. و هر کدام از زوجیت می‌توانند آن را مطرح کنند.

دلایل اثبات زوجیت و زناشویی

ادله اثبات زوجیت به دو دسته‌ عام و خاص تقسیم می ‌شوند:

ادله عام اثبات زوجیت و زناشویی

دلایل اثبات در این دعوا به موجب ماده 1258 قانون مدنی چهار مورد می‌ باشد که عبارتند از:

1- اقرار و اعتراف

2- اسناد کتبی

3- شهادت و گواهی

4- سوگند

1- اقرار و اعتراف

مواد 1259 الی 1283 قانون مدنی به بحث اقرار پرداخته است. در ماده 1259 قانون مدنی اقرار چنین تعریف می‌ شود: «اخبار به حقی است برای غیر به ضرر خود».

مهم ‌ترین دلیل اثبات زوجیت و زناشویی در حقوق ما اقرار می ‌باشد. همچنین اقرار در دعوای اثبات زوجیت محکم ‌ترین دلیل است.

احکام مستند به اقرار چه ویژگی دارند؟

طبق مواد 331 و 369 قانون جدید آیین دادرسی مدنی، احکام مستند به اقرار و اعتراف در دادگاه قابل درخواست تجدیدنظر نیست و احکام مستند به اقرار قاطع دعوا در دادگاه در صورتی که از مصادیق احکام فرجام ‌پذیر (خاتمه‌پذیر) باشد قابلیت فرجام (خاتمه) خود را از دست می ‌دهد.

 2- سند کتبی

سند عبارت است از هر نوشته که در مقام و جایگاه دفاع یا دعوا قابل استناد و ادعا باشد. سند رایج‌ ترین دلیل ادعاهای اصحاب دعوا در دعاوی و امور غیرکیفری است.

پیشنهاد ویژه کیانداد :   رأی وحدت رویه شماره 52‏

سند قابل استناد و ادعا در دعوا باید چه ویژگی ‌هایی داشته باشد؟

نوشته را در صورتی می‌توان سند دانست که دارای امضاء، اثر انگشت و یا مهر شخصی باشد که سند به او نسبت داده می ‌شود.

در چه صورتی سند دلیل اثبات زوجیت است؟

در صورتی که در ابتدای ازدواج، سند رسمی تنظیم گردد، و این سند مورد تعرض و دست ‌درازی قرار نگرفته باشد مهم ‌ترین دلیل برای اثبات رابطه زوجیت و زناشویی باشد.

همچنین در صورتی که سند عادی تنظیم شده باشد و مورد تردید و شک و انکار قرار نگیرد می ‌تواند دلیل بر اثبات رابطه زوجیت باشد.

تأثیر عدم ثبت واقعه ازدواج بر صحت و درستی ازدواج

ثبت ازدواج از شرایط اساسی صحت و درستی ازدواج نمی ‌باشد و در صورت عدم ثبت ازدواج آن عقد ازدواج صحیح و معتبر می ‌باشد، و عدم ثبت ازدواج عقد را باطل نمی ‌کند، اما در زمان اثبات ازدواج مشکلاتی بروز خواهد کرد، به خصوص در مورد ازدواج موقت (صیغه) که الزامی برای ثبت آن وجود ندارد.

* نکته: چنانچه صحت اقرارنامه (اعتراف‌نامه) کتبی انکار نگردد می ‌تواند اثبات کننده رابطه زوجیت باشد.

ضمانت اجرای انکار رابطه زوجیت

هر کس با علم به وجود رابطه زوجیت و زناشویی در دادگاه وجود این رابطه را منکر شود و تکذیب کند و ثابت شود که این انکار بی ‌اساس بوده منکر به حبس تعزیری درجه 6 و یا جزای نقدی درجه 6 محکوم می ‌شود.

 ضمانت اجرای ادعای واهی و بی‌اساس رابطه زوجیت

ممکن است شخصی به دلایل بی ‌اساس با طرح شکایت مدعی زوجیت گردد. در صورت اثبات بی‌اساس بودن این ادعا قانونگذار اقدامات انجام گرفته را جرم دانسته و به مجازات حبس تعزیری درجه 6 و یا جزای نقدی درجه‌ 6 محکوم می ‌شود.

پیشنهاد ویژه کیانداد :   رابطه نفقه و زوجیت (زناشویی)

شهادت و گواهی شهود

شهادت شهود از دلایل عام اثبات زوجیت می ‌باشد که در قانون مجازات اسلامی چنین تعریف شده است: «شهادت عبارت است از اخبار شخصی، غیر از طرفین دعوا به وقوع یا عدم وقوع جرم توسط متهم یا هر امر دیگری نزد مقام قضایی».

در فقه اسلام مهم‌ترین دلیل اثبات، شهادت و گواهی شهود و گواهان می ‌باشد که به آن «بینه شرعی» گفته می ‌شود. به این ترتیب اگر شاهدانی بر رابطه زوجیت شهادت دهند، زوجیت و زناشویی اثبات می ‌گردد. که طبق بند «د» ماده 230 آیین دادرسی مدنی جدید شهود (گواهان) می ‌توانند دو مرد یا یک مرد و دو زن باشند.

از نظر فقهای شیعه و حنفیه (از مذاهب اهل سنت) کافی است که شهود نسبت به اصل وقوع ازدواج شهادت بدهند بدون اینکه نیاز به ذکر شروط و عقد باشد. اما طبق نظر حنبلی ‌ها (از مذاهب اهل سنت) شهادت بر وقوع عقد به تنهایی کافی نبوده و باید شاهدان بر شروط عقد نیز شهادت و گواهی دهند. زیرا ممکن است شرطی به دلیل اینکه خلاف مقتضاء و لازمه‌ ذات عقد باشد، موجب ابطال عقد گردد.

شاهد باید دارای شرایطی باشد تا شهادت وی مورد قبول محاکم قرار گیرد، آن شرایط عبارتند از:

1- بلوغ

2- عقل

3- ایمان

4- عدالت

5- ذی‌نفع نبودن در موضوع

6- نداشتن خصومت و دشمنی با طرفین یا یکی از آنها

7- اشتغال نداشتن به تکدی (گدایی) ولگردی

8- طهارت و پاکی مولد (یعنی ولادت شخص در نتیجه ازدواج و رابطه مشروع باشد).

9- نداشتن رابطه خویشاوندی با یکی از طرفین دعوا

10- نبودن سمت خادم (خدمتکار) و مخدومی

تأثیر شهادت بر صحت و درستی عقد نکاح (ازدواج)

در فقه شیعه برخلاف فقه اهل تسنن شهادت) بر نکاح (ازدواج) از شرایط صحت عقد نکاح نبوده و ممکن است که در هنگام عقد و ازدواج شاهدی وجود نداشته باشد و کار اثبات رابطه زوجیت و زناشویی را با مشکل مواجه سازد، لذا باید به سایر ادله رجوع کرد.

پیشنهاد ویژه کیانداد :   وکیل اعاده دادرسی

سوگند

سوگند (قسم) نیز از دلایل عام اثبات زناشویی بوده و به این معنی می ‌باشد که: «شخص، خداوند متعال یا سایر مقدسات را بر عهد خود گواه می ‌گیرد». سوگند و قسم در میان سایر ادله‌ ذکر شده از اعتبار کمتری برخوردار است.

سوگند به دو دسته تقسیم می ‌شود: 1- سوگند مدعی 2- سوگند منکر

* سوگند مدعی در دعوای اثبات زوجیت بسیار محدود است. زیرا بر اساس ماده 230 قانون آیین دادرسی مدنی جدید در دعاوی مالی در صورت عدم امکان اقامه «بینه شرعی» می ‌توان یک سوگند را به جای شاهد جایگزین کرد، لذا برای دعاوی غیرمالی مثل اثبات زوجیت نمی ‌توان سوگند را جایگزین نمود.

* سوگند (قسم) در انکار و تکذیب زوجیت نیز معتبر است زیرا قاعده کلی بر «الیمین علی من انکر» است و ماده 271 قانون آیین دادرسی مدنی نیز همین حکم را بیان می ‌نماید. در این ماده سوگند شرعی را برای رد دعوای زوجیت کارآمد قلمداد کرده است.

همچنین در فرض ارجاع (بازگرداندن) سوگند از سوی منکر به مدعی با توجه به اطلاق ماده 1326 قانون مدنی می‌توان چنین حکم داد که: «مدعی در این صورت قسم می‌خورد و رابطه زوجیت و زناشویی اثبات می ‌گردد».

خواننده گرامی می توانید جهت مشاوره تخصصی درباره دعوای اثبات زوجیت با وکلای مجرب طلاق در موسسه حقوقی کیانداد مشاوره نمایید.

یا از طریق تماس با ما یا صفحه پرسش و پاسخ با وکلای تهران و شهرستانها در ارتباط بوده و تماس حاصل فرمایید.

 

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *