نحوه‌‌ی اجرای حکم مورد درخواست اعاده دادرسی

قابلیت اعاده دادرسی (رسیدگی مجدد) و حتی صرف درخواست اعاده دادرسی مانع از اجرای حکم نمی‌باشد.

در صورتی که قرار قبولی درخواست اعاده دادرسی صادر شود، با تشخیص دادگاه علائمی مبنی بر نادرست بودن حکم وجود دارد و اجرای آن ممکن است خساراتی را برای درخواست‌کننده اعاده دادرسی ایجاد نماید، به همین دلیل در مواردی که جبران این خسارت ممکن نباشد، اجرای حکم متوقف می‎گردد.

بر اساس ماده 437 قانون آیین دادرسی مدنی، با صدور قرار قبولی اعاده دادرسی اصل بر توقف عملیات اجرایی حکم است، مگر اینکه محکوم‎به (آنچه در مورد آن حکم صادر شده)، مالی باشد و محکوم‎له (کسی که حکم به سود او صادر شده) تأمین مناسبی برای اجرای حکم بدهد.

البته عملیات اجرایی زمانی متوقف می‎‌شود که حکم در حال اجرا باشد اما در صورتی که حکم قبلاً اجرا شده، دادگاه تا صدور حکم اعاده دادرسی نباید در مورد اعاده‎ وضعیت عملیات اجرایی تصمیم بگیرد.

دادگاه در این مورد رأساً (بی‌واسطه) اقدام نمی‌کند بلکه با درخواست خواهان اعاده دادرسی و رسیدگی مجدد، دادگاه دستور توقف اجرای حکم را می‎دهد.

پس از توقف عملیات اجرایی تا معلوم شدن نتیجه‎ قطعی، اعاده دادرسی همچنان متوقف می‎ماند مگر اینکه محکوم‎به مالی باشد و محکوم‎له درخواست ادامه‎ آن را مطرح نمایدکه در این صورت با دریافت تأمین، عملیات اجرایی ادامه خواهد یافت.

رأی دادگاه پس از اعاده دادرسی

اگر دادگاه پس از رسیدگی، درخواست اعاده دادرسی را وارد تشخیص دهد، حکم مورد درخواست اعاده دادرسی را نقض (شکستن رأی) کرده و رأی مقتضی (مناسب) صادر می‎کند.

در صورتی که درخواست اعاده دادرسی در مورد قسمتی از حکم باشد، تنها همان قسمت نقض می‎گردد.

طبق ماده 439 قانون آیین دادرسی مدنی جهت اعاده دادرسی مغایرت و مخالفت دو حکم باشد و دادگاه پس از رسیدگی، درخواست اعاده دادرسی را وارد بداند، حکم دوم را نقض و حکم اول به قوت خود باقی خواهد بود.

اصلاح رأی صادر شده

اصلاح اشتباهاتی که رأی صادره در مرحله اعاده دادرسی شامل آن است، طبق مواد 309 و 435 قانون آیین دادرسی مدنی، تا قبل از آنکه‎ مورد شکایت قرار گیرد، با دادگاه صادرکننده حکم خواهد بود که رأساً یا به درخواست هر یک از طرفین (خواهان و خوانده) در این مورد اقدام می‌نماید.

نحوه اجرای رأی صادره در مرحله اعاده دادرسی

در صورتی که حکم مورد درخواست اعاده دادرسی نقض گردد، اقدامات اجرایی تا حدی که اجرا شده، باید به درخواست ذی‎نفع و با دستور دادگاهی که اجراییه را صادر کرده به حالت پیش از اجرا بازگردد.

اما اگر چنین حکمی قبلاً اجرا شده باشد، بر اساس ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی بازگشت عملیات اجرایی به حالت پیش از اجرا مشروط به نهایی شدن حکمی است که پس از اعاده دادرسی و رسیدگی مجدد صادر می‌گردد.