تفاوت‌های جرم جعل و کلاهبرداری
تفاوت‌های جرم جعل و کلاهبرداری
۱- برای تحقق جرم جعل همین اندازه که در شکل یا محوای سند تغییر متقلبانه‌ای ایجاد شود، کافی است و نیازی نیست، حتماً از آن سند استفاده شده باشد، اما برای تحقق جرم کلاهبرداری لازم است که حتماً ضرری از سوی کلاهبردار به طرف مقابل برسد و خود کلاهبردار یا شخص مورد نظر وی، منتفع شوند و سود ببرند.
۲- جزم جعل منحصراً در اسناد و نوشتههای مکتوب انجام می‌شود، ولی برای اینکه جرم کلاهبرداری تحقق یابد، ضرورتی وجود ندارد که از سند استفاده شود. در واقع جرم کلاهبرداری از طریق هر رفتاری و با استفاده از هر ابزار متقلبانه‌ای می‌تواند انجام شود.
۳- آنچه جرم کلاهبرداری را از سایر جرائم متمایز و مجزا میسازد، آن است که در اکثر این جرائم افراد بدون اینکه رضایت یا آگاهی داشته باشند، مورد جرم واقع می‌شوند و اشخاص مجرم به جان و مال آنها آسیب می‌زنند.
در کلاهبرداری مجرم به شیوه‌ای عمل مینماید که مالک مال فریب می‌خورد و سپس خودش با رضایت، مال خود را در اختیار مجرم قرار می‌دهد.
البته تحقق این امر نیاز به صحنه‌سازی و بکارگیری شگرد متقلبانه توسط مجرم دارد. به همین دلیل کلاهبرداران بر خلاف بسیاری از مجرمان (مانند سارقان) معمولاً از هوش و ذکاوت بالاتری برخوردارند و از این استعداد ذاتی برای قربانی کردن بزه‌دیدگان (قربانی، زیان‌دیده) استفاده می‌کنند.
۴- جرم جعل و کلاهبرداری از نظر مجازات هم با یکدیگر متفاوت هستند.
به طوری که مجازات جرم جعل و استفاده از سند مجعول (غیرواقعی)، بر اساس مواد ۵۲۴ الی ۵۴۲ قانون مجازات اسلامی حسب مورد حبس و جزای نقدی یا هر دو مورد با هم می‌باشد.
مجازات کلاهبرداری عادی یک تا هفت سال حبس و پرداخت جزای نقدی معادل مال برده شده است، و مجازات جرم کلاهبرداری مشدد، دو تا ده سال حبس و پرداخت جزای نقدی معادل مال برده شده و نیز انفصال و برکناری دائم از خدمات دولتی خواهد بود.
