موارد صدور قرار رد دادخواست (بدوی و تجدیدنظر)

دادگاه بدوی (نخستین) یا تجدیدنظر در موارد زیر قرار رد دادخواست صادر مى‌نماید:

1- بر اساس مواد 109 و 147 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که در مدت تعیین شده در قرار دادگاه برای دادن تأمین، خواهان تأمین ندهد، به درخواست خوانده قرار رد دادخواست خواهان صادر می‌گردد.

2- طبق مواد 345 و 339 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که دادخواست تجدیدنظرخواهی خارج از مهلت داده شود یا در مدت قانونی رفع نقص نشود، به موجب قرار دادگاه صادرکننده رأی بدوی رد خواهد شد.

3- اگر مشخصات تجدیدنظرخواه در دادخواست معین نشده و معلوم نباشد که دادخواست‌دهنده چه کسی است یا محل سکونت او معلوم نباشد و قبل از پایان مهلت، دادخواست تکمیل یا تجدید نشود، بر اساس ماده 344 قانون آیین دادرسی مدنی، پس از پایان مهلت، دادخواست به موجب قرار دادگاهی که دادخواست را دریافت کرده است، رد می‌شود.

4- در صورتی که دادخواست فرجام‌خواهی خارج از مهلت داده‌شده یا در مدت تعیین شده تکمیل نشود، به موجب قرار دادگاهی که دادخواست به آن تسلیم شده است، رد می‌شود.

همچنین در صورتی که مشخصات فرجام‌خواه در دادخواست فرجامی معین نشده و در نتیجه هویت دادخواست‌ دهنده معلوم نباشد، پس از پایان مهلت فرجام‌خواهی به موجب قرار دادگاهی که دادخواست به آنجا داده شده است، رد مى‌شود.

5- چنانچه هر یک از طرفین دعوا (خواهان و خوانده) دادخواست تجدیدنظر خود را مسترد کنند (پس بگیرند)، بر اساس ماده 363 قانون آیین دادرسی مدنی، مرجع تجدیدنظر، قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر می‌نماید.

6- بر اساس ماده 435 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورت تقدیم دادخواست اعاده دادرسی (رسیدگی مجدد)، دادگاه صالح ممکن است قرار رد دادخواست اعاده دادرسی صادر نماید.

7- در مواردی که دادگاه نیاز به توضیح خواستن از خواهان داشته باشد و او در جلسه تعیین‌ شده حاضر نشود و با توضیحات خوانده هم دادگاه نتواند رأی بدهد. همچنین در صورتی که بر اساس ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی، با دعوت قبلی هیچ یک از اصحاب دعوا (خواهان و خوانده) حاضر نشوند و دادگاه نتواند در ماهیت دعوا بدون توضیحات رأی صادر نماید قرار رد و ابطال دادخواست صادر مى‌شود.

8- در صورتی که بر اساس ماده 107 قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان تا اولین جلسه دادرسی، دادخواست خود را مسترد نماید (پس بگیرد)، دادگاه قرار ابطال دادخواست صادر می‌کند.

9- بر اساس ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که به علت عدم تهیه وسیله توسط خواهان، اجرای قرار معاینه محل یا تحقیق محلی امکان‌پذیر نباشد و دادگاه بدون آن نتواند انشای رأی نماید، دادخواست در مرحله بدوی و نخستین ابطال مى‌گردد.

10- هرگاه قرار کارشناسی به نظر دادگاه بدوی باشد و خواهان ظرف مدت یک هفته از تاریخ ابلاغ، آن را پرداخت نکند و دادگاه نتواند بدون انجام کارشناسی حتی با سوگند حکم صادر کند، طبق ماده 259 دادخواست ابطال می‌شود.

قرار سقوط دعوا

در یک مورد نیز دادگاه بدوی (نخستین) یا تجدیدنظر حسب مورد قرار سقوط دعوا صادر می‌کند و آن موردی است که بر اساس ماده 107 قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان پس از ختم مذاکرات دعوای خود را بدون رضایت خوانده مسترد کرده (پس گرفته) یا خواهان از دعوای خود به کلی صرف نظر نماید.