دیه در چه صورت از بیت‌المال پرداخت می‌شود؟
عدم تمکن (توانایی) مالی مرتکب یا عاقله‌ی او در قتل خطای محض
بر اساس ماده‌ی ۴۷۰ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در صورتی که مرتکب دارای عاقله نباشد یا عاقله‌ی او به دلیل عدم توانایی مالی نتواند دیه را در مهلت تعیین شده بپردازد، دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود.
عدم شناسایی قاتل یا کشته شدن مقتول بر اثر ازدحام
بر اساس ماده‌ی ۴۸۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ اگر شخصی به قتل برسد و قاتل شناخته نشود و یا بر اثر ازدحام کشته شود دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود.
فرار قاتل عمدی یا مرگ او
طبق ماده ۴۳۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ چنانچه در جنایت عمدی، به علت مرگ یا فرار، دسترسی به مرتکب غیرممکن باشد در خصوص قتل عمد، ولی‌دم می‌تواند دیه را از عاقله بگیرد و در صورت نبود عاقله یا عدم تمکن آنها، دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود.
فرار یا مرگ مرتکب در جنایت شبه عمد یا خطای محض
بر اساس ماده ۴۷۴ قانون مجازت اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در جنایت شبه عمد در صورتی که به دلیل مرگ یا فرار به مرتکب، دسترسی نباشد، دیه از مال او گرفته می‌شود و در صورتی که مال او کفایت نکند از بیت‌المال پرداخت می‌شود.
همچنین در ماده ۴۷۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در جنایت خطای محض در واردی که پرداخت دیه بر عهده مرتکب است اگر به علت مرگ یا فرار به مرتکب، دسترسی نباشد، دیه از اموال او و در صورتی که مالی نداشته باشد دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود.
ارتکاب قتل توسط مأمور
بر اساس ماده ۴۷۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ هرگاه مأموری در اجرای وظایف قانونی، عملی را مطابق مقررات انجام دهد و همان عمل موجب فوت یا صدمه‌ی بدنی کسی شود، دیه بر عهده بیت‌المال است.
همچنین در تبصره این ماده آمده است، هرگاه شخصی با علم به خطر، وارد منطقه ممنوعه نظامی شود و مطابق مقررات، هدف گلوله قرار گیرد ضمان ثابت نیست، ولی اگر از ممنوعه بودن مکان مزبور آگاهی نداشته باشد، دیه ازبیت‌المال پرداخت می‌شود.
ارتکاب به قتل نسبت به مهاجم دیوانه توسط مدافع
بر اساس ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ کشتن مهاجم مجنون و دیوانه از سوی مدافع مشروع را موجب پرداخت دیه از بیت‌المال دانسته است و در موارد دفع مشروع دیه نیز ساقط است.
موارد علم اجمالی به ارتکاب جنایت و ایجاد شبهه محصوره برای قاضی
بر اساس ماده ۴۷۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در موارد علم اجمالی به ارتکاب جنایت، توسط یک نفر از دو یا چند نفر معین، در صورت وجود لوث (عدم امکان نسبت دادن جرم به متهم) بر برخی از اطراف علم اجمالی، طبق مواد قسامه (گروهی که برای گرفتن چیزی سوگند بخورند و آن را بگیرند) در این باب عمل می‌شود و در صورت عدم وجود لوث، صاحب حق می‌تواند از متهمان مطالبه‌ی سوگند کند که اگر همگی سوگند یاد کنند در خصوص قتل دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود و در موارد غیر قتل، دیه به نسبت مساوی از متهمان دریافت می‌شود.
بدون دیدگاه